Gdzie można jeszcze w Biblii Świadków Jehowy dostawić słowo Jehowa? (cz. 2)
Gdzie można jeszcze w Biblii Świadków Jehowy dostawić słowo Jehowa? (cz. 2)
W części pierwszej tego artykułu zamieściliśmy następujące rozdziały:
C. T. Russell i termin Jehowa
J. F. Rutherford i termin Jehowa
N. H. Knorr i termin Jehowa
Omawianie terminu Jehowa po roku 1950
Dostawianie terminu Jehowa we fragmentach biblijnych zamieszczanych w publikacjach Świadków Jehowy
Odnoszenie tekstów o „Panu” z Nowego Testamentu do Jehowy
W tej części kończymy omawiać nasz temat w następujących rozdziałach:
Rok 1984 – termin Jehowa w innych Bibliach
Rok 2023 – termin Jehowa w innych Bibliach
Sprzeczne teksty o wiarygodności tekstów Biblii i fałszerstwach wprowadzonych do niej
Gdzie jeszcze w Przekładzie Nowego Świata można dodać słowo Jehowa?
Teksty kontrowersyjne dla Świadków Jehowy, w których nie zamieścili słowa Jehowa
Termin Jehowa w przypisach i wprowadzeniach do Przekładu Nowego Świata z roku 2018
Szczególnie w tej części artykułu chcemy pokazać, co jeszcze mogą zrobić Świadkowie Jehowy w przyszłości, by termin Jehowa był dodatkowo używany, wywyższany i dostawiany do Biblii.
Rok 1984 – termin Jehowa w innych Bibliach
W roku 1984 Świadkowie Jehowy wymienili 27 różnych Biblii, które zawierają w Nowym Testamencie słowo Jehowa (New World Translation of the Holy Scriptures – With References 1984 s. 1565-1566). Miały one potwierdzać słuszność dokonanych przez nich ingerencji w ich tekst biblijny. Oznaczono je symbolami od J1 do J27.
Jakie to przekłady? Najstarszy z nich powstał w XIV wieku, najnowszy w roku 1981 (jw. s. 9-10):
„Co najmniej od XIV wieku dokonywano przekładów Pism Greckich na język hebrajski. Zasługują one na uwagę, gdyż w wielu z nich w tekście Pism Chrześcijańskich przywrócono imię Boże. PrzekładNowegoŚwiatawielokrotnie się na nie powołuje, używając symbolu »J« z odpowiednim numerem” („Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne” 1998 s. 319).
Patrz pełny spis przekładów:
https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/1001060001?q=J27&p=par
W innej publikacji zamieszczono zasadę, według której w tych przekładach w Nowym Testamencie dodawano termin Jehowa. Robiono tak tylko wtedy, gdy był to cytat ze Starego Testamentu, w którym występowało imię Boże:
„Co najmniej od XIV wieku dokonano wielu przekładów Chrześcijańskich Pism Greckich na język hebrajski. Co robili tłumacze, gdy napotkali cytat ze »Starego Testamentu«, w którym było imię Boże? Często czuli się zmuszeni ponownie umieścić je w tekście” (Imię Boże, które pozostanie na zawsze 1987 s. 26-27).
Świadkowie Jehowy nie trzymają się tej zasady, bo dodają słowo Jehowa w wielu innych miejscach, a nie tylko w cytatach ze Starego Testamentu.
Zaskakujący może być fakt, jak podają w swej angielskiej Biblii z przypisami (New World Translation of the Holy Scriptures – With References 1984 s. 1566), że przekłady te jeszcze w innych 72 miejscach wstawiają termin Jehowa, czego już Świadkowie Jehowy nie zrobili (patrz jw. s. 1566 – wymieniono te 72 miejsca). Czyli te Biblie zastosowały słowo Jehowa w 309 miejscach.
Jakim więc „potwierdzeniem” są te przekłady dla Biblii Towarzystwa Strażnica, skoro ono samo nie zgadza się z nimi w pełni i stosuje je wybiórczo?
Tylko około 80 z 237 miejsc Nowego Testamentu, w których Świadkowie Jehowy wstawili imię Jehowa, to cytaty ze Starego Testamentu. Pozostałe miejsca to oryginalne słowa pisarzy Nowego Testamentu. Choć w żadnym przypadku nie wolno było im wstawiać imienia Jehowa do Nowego Testamentu, to tym bardziej nie powinno mieć to miejsca w tekstach, które nie są cytatami starotestamentowymi.
Żadna z tych 27 Biblii nie zawiera słowa Jehowa w tych samych 237 miejscach co Biblia Świadków Jehowy! Po prostu wybierali sobie z tych różnych przekładów miejsca, które im były potrzebne do własnych celów.
Popatrzmy, jak często słowo Jehowa pada w niektórych z tych przekładów w tych samych miejscach co w przekładzie Świadków Jehowy.
J1 – w 17 miejscach;
J2 – w 16 miejscach;
J7 – w 207 miejscach;
J14 – w 147 miejscach;
J21 – w 18 miejscach;
J26 – w 2 miejscach;
J27 – w 2 miejscach.
Wydaje się, że żaden z tych 27 przekładów nie zawiera słowa Jehowa tyle razy, co przekład Towarzystwa Strażnica (237).
Co ciekawe, w roku 1984 jeden fragment ze słowem Jehowa z przekładu Świadków Jehowy nie miał potwierdzenia w żadnej z tych 27 Biblii!
Chodziło o tekst 1Kor 7:17 (wg BT – Zresztą niech każdy postępuje tak, jak mu Pan wyznaczył, zgodnie z tym, do czego Bóg go powołał. Ja tak właśnie nauczam we wszystkich Kościołach.).
Rok 2023 – termin Jehowa w innych Bibliach
O ile w roku 1984 Świadkowie Jehowy powoływali się w swoim dowodzeniu wyłącznie na „przekłady hebrajskie”, często nawet współczesne, to obecnie jest inaczej.
Dzisiaj tych Biblii wymieniają oni aż 325! Oznaczono je symbolami od J1 do J325.
Nie dotyczy to obecnie tylko wymienionych hebrajskich przekładów, ale wszystkich, nawet we współczesnych językach z całego świata.
Zestawienie tych 325 Biblii umieszczono w specjalnym angielskim wydaniu (na razie elektronicznym) pt. Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata — wydanie do studium (2020, 2023). W zwykłym wydaniu nie zamieszczono takiego zestawienia.
https://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-e/1001070244?q=J27&p=par
https://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/1001070244?q=J300&p=par
Sprzeczne teksty o wiarygodności tekstów Biblii i fałszerstwach wprowadzonych do niej
Świadkowie Jehowy prowadzą dwa rodzaje dowodzenia na temat Biblii.
Gdy dyskutują z niewierzącymi (ateistami, agnostykami), to starają się wykazać wiarygodność manuskryptów biblijnych, ich dokładność i autentyczność.
Gdy rozmawiają z chrześcijanami, to twierdzą, że około IV wieku nastąpiło wielkie fałszerstwo i Biblia została zmieniona. Szczególnie w kwestii terminu Jehowa.
Z drugiej strony sami przyznają, że słowo Jehowa pojawia się dopiero w XIII wieku, i to nie w Biblii, ale w piśmie katolickiego mnicha (!):
„Warto wiedzieć, że pierwszym, który oddał Boskie imię jako »Jehowa«, był mnich hiszpański z zakonu dominikanów, Raymundus Martini. W tej formie ukazało się ono w jego książce Pugeo Fidei, wydanej w roku 1270 n.e., a więc ponad 700 lat temu” (Strażnica Rok CI [1980] Nr 21 s. 10).
Co ciekawe, inna publikacja Świadków Jehowy podaje trochę inny tytuł dzieła mnicha, zmieniony rok jego wydania i inną formę imienia Boga:
„W roku 1278 imię Boże pojawiło się pisane znakami łacińskimi w dziele hiszpańskiego mnicha Raymundusa Martiniego: Pugio fidei (Sztylet wiary). Raymundus Martini użył formy Yohoua” (Imię Boże, które pozostanie na zawsze 1987 s. 17).
Oto przykładowe zapewnienia Świadków Jehowy co do wiarygodności Biblii:
„Istnieją niepodważalne dowody, iż tekst hebrajski i grecki, na którym są oparte współczesne przekłady, nadzwyczaj wiernie przekazuje słowa użyte pierwotnie przez pisarzy biblijnych. Poświadczają to liczne rękopisy zachowane do naszych czasów – około 6000 manuskryptów całych Pism Hebrajskich lub ich fragmentów oraz jakieś 5000 manuskryptów Pism Chrześcijańskich w języku greckim. Dzięki żmudnemu porównywaniu ich ze sobą uczeni zdołali wykryć wszelkie błędy kopistów i ustalić brzmienie oryginału. Biblista William H. Green tak się wypowiedział o tekście Pism Hebrajskich: »Można stanowczo oświadczyć, że żadnego innego dzieła z czasów starożytnych nie przekazano z taką dokładnością«. To samo dotyczy Chrześcijańskich Pism Greckich” (Strażnica Nr 7, 1998 s. 12).
„Czego dowodzą wszystkie te fakty? Tego, że treść Chrześcijańskich Pism Greckich – a więc również czterech Ewangelii – przetrwała do naszych czasów właściwie w niezmienionej postaci. Nie ma uzasadnionych powodów, by wierzyć, że w IV wieku zawiązał się spisek mający na celu zmianę lub zatajenie jakiejś części Pisma Świętego, natchnionego przez Boga” (Strażnica 01.03 2010 s. 10).
Poniżej zamieszczamy cytaty Świadków Jehowy dotyczące „przywracania” słowa Jehowa w Nowym Testamencie. Świadkowie Jehowy uważają, że rzekome „usunięcie” z niego przed IV wiekiem tego terminu obliguje ich do „przywrócenia” go:
„Czy przed IV wiekiem n.e. nie stało się coś, co doprowadziło do usunięcia z tekstu Chrześcijańskich Pism Greckich imienia Bożego? Fakty dowodzą, że istotnie coś takiego miało miejsce” (Imię Boże, które pozostanie na zawsze 1987 s. 24).
„Przykład ten unaocznia, jak usunięcie imienia Bożego z Pism Greckich doprowadziło do tego, że wielu myli Jezusa z Jehową” (Imię Boże, które pozostanie na zawsze 1987 s. 26).
Tak więc Świadkowie Jehowy formułują dwie sprzeczne ze sobą tezy:
obecny tekst Biblii jest autentyczny i wiarygodny;
obecny tekst Biblii jest sfałszowany, bo usunięto z niego słowo Jehowa.
Gdzie jeszcze w Przekładzie Nowego Świata można dodać słowo Jehowa?
Jeśli nawet miałoby miejsce jakieś „usuwanie” słowa Jehowa (patrz powyżej), to skąd Świadkowie Jehowy wiedzą, w których miejscach miałoby być ono „przywrócone”? Przecież nie istnieje ani jeden fragment Nowego Testamentu sprzed IV wieku, który by zawierał słowo Jehowa. Na podstawie czego ma odbywać się to rzekome ‘przywracanie’?
Puśćmy więc wodze fantazji i pokażmy absurd twierdzeń Świadków Jehowy.
Wskazujemy, gdzie na siłę można jeszcze wstawić słowo Jehowa, posługując się logiką Towarzystwa Strażnica.
Dodatkowo podajemy fakt, że Świadkowie Jehowy nie tylko słowo Jehowa dodali w swym przekładzie, ale i na przykład termin „Bóg”. Jeśli dodali we wskazanych miejscach słowo „Bóg”, to dlaczego nie „Jehowa”? Też coś ‘przywracają’? Ktoś może nazwać to wprost oszustwem, fałszowaniem Słowa Bożego!
Oto trzy przykłady:
Ap 5:14 – dostawiono i usunięto słowo „Bogu”
1997: „»Zasiadającemu na tronie i Barankowi błogosławieństwo i szacunek, i chwała, i potęga na wieki wieków«. A cztery żywe stworzenia mówiły: »Amen!«, starsi zaś upadli i oddali cześć” (Ap 5:13-14).
2018, 2022: „»Temu, który zasiada na tronie, i Barankowi należy się błogosławieństwo, szacunek, chwała i potęga po wieczne czasy, już na zawsze«. A cztery żywe istoty mówiły: »Amen!«. Wtedy starsi upadli na kolana i oddali cześć Bogu” (Ap 5:13-14).
2023: „»Temu, który zasiada na tronie, i Barankowi należy się błogosławieństwo, szacunek, chwała i potęga po wieczne czasy, już na zawsze«. A cztery żywe istoty mówiły: »Amen!«. Wtedy starsi upadli na kolana i złożyli hołd” (Ap 5:13-14).
W tekście angielskim z lat 1984-2021 nie istnieje dodane w przekładzie polskim słowo „Bogu” ani nie ma terminu „hołd”:
2021: “To the One sitting on the throne and to the Lamb be the blessing and the honor and the glory and the might forever and ever.” The four living creatures were saying: “Amen!” and the elders fell down and worshipped(Ap 5:13-14).
Ap 16:5 – dostawiono słowo „Boże”
1997: „I usłyszałem anioła wód, mówiącego: »Ty, któryś jest i któryś był, Lojalny, jesteś prawy, gdyż powziąłeś te rozstrzygnięcia...«” (Ap 16:5).
2018, 2023: „Usłyszałem, jak anioł wód powiedział: »Ty, który jesteś i który byłeś, lojalny Boże, jesteś prawy, bo wydałeś te wyroki...«” (Ap 16:5).
W tekście angielskim nie ma słowa „Boże”:
2013, 2021: I heard the angel over the waters say: “You, the One who is and who was, the loyal One, are righteous, for you have issued these judgments (Ap 16:5).
Rz 15:19 – „duch święty” lub „duch Boży”
2018, 2022: „dzięki mocy znaków i cudów i mocy ducha świętego” (Rz 15:19).
2023: „dzięki mocy znaków i cudów i mocy ducha Bożego” (Rz 15:19).
Oto trzy inne teksty, w których dostawiono słowo Bóg:
Hbr 1:5 – „Bóg”;
1Kor 13:12 – „Boża wiedza”;
Hbr 4:16 – „Bóg” (kontekst od Hbr 4:14 wsazuje, że mowa jest o Jezusie).
To pozwala nam postawić tezę, że Świadkowie Jehowy mogą, jak im się spodoba, zmieniać tytuły i imiona Boże. Dodanie słówka „Bóg” lub „Boże” jest wskazówką, co może nastąpić w przyszłości. Jeśli tak można, to dlaczego nie „lojalny Jehowo”, „duch Jehowy”?
Spis miejsc, w których można dostawić słowo Jehowa
Ten spis miejsc, gdzie w Biblii Świadków Jehowy można dostawić termin Jehowa, jest tylko hipotetyczny. Znając fantazję Towarzystwa Strażnica i wspomniane 325 przekładów biblijnych z tym terminem, można domniemywać, że niekoniecznie musi ono kiedyś skorzystać ze zbioru, który podajemy. Może w przywołanych 325 Bibliach są też inne miejsca, w których użyto słowa Jehowa. Również po nie mogą sięgnąć Świadkowie Jehowy.
Zaznaczamy, że przywołujemy wyłącznie teksty z Nowego Testamentu i być może nie wszystkie miejsca, bo w języku polskim istnieją liczne podobne frazy odmieniane przez przypadki lub występujące w liczbie mnogiej.
Wiele fraz z Nowego Testamentu ze słowem Jehowa istnieje też w Starym Testamencie wydanym przez Świadków Jehowy. Dlatego zwiększa to prawdopodobieństwo, że w przyszłości mogą oni wprowadzić je do Nowego Testamentu. Oczywiście, jak zauważymy, prawie wszystkie zaproponowane frazy ze słowem Jehowa występują bardzo często w publikacjach Towarzystwa Strażnica.
Dodajmy, że w owych 237 miejscach, w których Świadkowie Jehowy wstawili słowo Jehowa w Nowym Testamencie, nie zawsze zrobili to w zamian za słowo Pan (gr. Kyrios).
W 13 miejscach chodzi o zamieniane słowo Bóg, to znaczy greckie Theos (np. J 6:45).
W jednym zaś przypadku nie występuje żadne imię Boga (Jk 1:12), choć niektóre manuskrypty umiejscawiają w nim słowo Pan lub Bóg. W tym tekście też zostało dostawione słowo Jehowa.
Te informacje są o tyle ważne, bo pokazują kolejne miejsca w Biblii, w których Świadkowie Jehowy mogą umieścić słowo Jehowa. Już nie jest dla nich nieodzowne słowo Pan, które wymienią na Jehowa, ale może być to także termin Bóg, czy nawet nie musi występować żaden tytuł Boga.
Poniżej zamieszczamy liczne teksty, w których można wstawić słowo Jehowa.
Około 36 razy występuje w Nowym Testamencie fraza „Syn Boży [Boga]”, czy „synowie Boży”, którą zawsze można zamienić na taką, która zawiera słowo Jehowa. Tym bardziej że Świadkowie Jehowy takiej używają, choć nie występuje w ich przekładzie: „Jezus jest jednorodzonym Synem Jehowy” (Strażnica marzec 2023 s. 4).
W kilku miejscach Świadkowie Jehowy zmienili określenie „anioł Pański” na „anioł Jehowy”. Nic nie stoi też na przeszkodzie, by określenie „anioł [aniołowie] Boży [Boga]” zamienić na „anioł Jehowy”. Takich miejsc jest osiem. Tym bardziej że używają oni takich określeń: „Zwróćmy też uwagę, że chociaż była zaręczona z Józefem, anioł Jehowy nie przyszedł najpierw do niego” (Strażnica kuty 2021 s. 12).
10 razy występuje fraza związana z „dziećmi Bożymi [Boga]”. Co stoi na przeszkodzie, by zmienić ją na „dzieci Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy używają takiego określenia: „Jaka przyszłość czeka dzieci Jehowy?” (Strażnica sierpień 2021 s. 7).
W 2 miejscach można ‘przywrócić’ ‘usunięte’ słowo Jehowa w modlitwie Ojcze nasz we frazie „święć się imię Twoje” (BT). Tym bardziej że Świadkowie Jehowy prawie wstawiają je do tej modlitwy: „Słowa »niech będzie uświęcone twoje imię« wyrażają prośbę, by Jehowa podjął działania w celu uświęcenia swego imienia...” (Strażnica 15.02 2009 s. 17).
Słowa „świątynia Boża” padają 4 razy w Nowym Testamencie. Cóż stoi na przeszkodzie, by ‘przywrócić’ określenie „świątynia Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy stosują to określenie: „Jak w dniach ostatnich duchowa świątynia Jehowy ‛napełnia się chwałą’?” (Strażnica wrzesień 2021 s. 17).
W Nowym Testamencie 8 razy występuje fraza o „Duchu Bożym”. Dlaczego nie przywrócić „ducha Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy używają takiego określenia: „duch Jehowy pomoże ci przypomnieć sobie te pieśni i czerpać z nich pocieszenie i siły” (Strażnica kwiecień 2023 s. 13).
Określenie „tron Boży” 5 razy występuje w Nowym Testamencie. Cóż stoi na przeszkodzie, by ‘przywrócić’ określenie „tron Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy używają takiego określenia: „pomóż dzieciom wyobrazić sobie to, co apostoł Jan zobaczył w niezwykłej wizji – wspaniałą szmaragdowozieloną tęczę otaczającą tron Jehowy” (Strażnica 01.12 2007 s. 17).
2 razy występuje w Nowym Testamencie termin „Baranek Boży”. Trzeba ‘przywrócić’ to, co zmieniło ‘odstępcze chrześcijaństwo’, by był „Baranek Jehowy”. Tym bardziej że już w latach 50. XX wieku Świadkowie Jehowy używali takiego określenia: „Baranek Jehowy doceniając to będzie twym Pasterzem...” (Strażnica Nr 18, 1958 s. 12 [ang. 15.02 1958 s. 123]).
Fraza „gniew Boży” 5 razy występuje w Nowym Testamencie. Czyż nie warto zamienić jej i ‘odtworzyć’ ją jako „gniew Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy używają takiego określenia: „Gdy gniew Jehowy spadnie na niegodziwy system rzeczy, jakże będziemy szczęśliwi...” (Strażnica 15.08 2010 s. 16).
4 razy w Nowym Testamencie występuje fraza „dar Boży”. Czyż nie można zamienić ich na „dar Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy używają takiego określenia: „Jeżeli i ty będziesz postrzegał okup jako dar Jehowy przeznaczony dla ciebie, może to ci ogromnie pomóc” (Strażnica 15.09 2014 s. 16).
Jeden raz w Nowym Testamencie pada fraza „sąd Boży” (Rz 2:2). Czy raczej nie powinien być to „sąd Jehowy”? Tak uczą Świadkowie Jehowy: „Podobnie my nie wiemy dokładnie, kiedy nadejdzie dzień sądu Jehowy” (Strażnica czerwiec 2023 s. 9).
8 razy w Nowym Testamencie pada termin „zbór Boży”. Kto zaprzeczy, że nie byłoby właściwsze dla Świadków Jehowy przywrócić określenie „zbór Jehowy”. Tym bardziej że używają oni takiego określenia: „Jak zatem umacniać współchrześcijan pod względem duchowym i przyczyniać się do budowania zboru Jehowy?” (Strażnica 15.06 2010 s, 11).
Jeden raz w Nowym Testamencie pada określenie „pokój Boży” (Flp 4:7) i aż się prosi, by był to „pokój Jehowy”. Tym bardziej że Świadkowie Jehowy od dawna używają tego określenia: „Modlitwa sprowadza na nas pokój Jehowy” (Strażnica Nr 9, 1965 s. 8).
2 razy w Nowym Testamencie pada określenie „sługa Boży” lub „człowiek Boży” (ang.). Prosi się, by zmienić na „sługa Jehowy”. Tym bardziej że Świadkowie Jehowy ciągle używają tego określenia: „Każdy niedoskonały sługa Jehowy miewa z tym trudności” (Strażnica wrzesień 2023 s. 29).
3 razy w Nowym Testamencie występuje określenie „Boży wybrani”. Czemu nie dać frazy „wybrani Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy ciągle używają tego określenia: „Zgodnie z tym proroczym wezwaniem wybrani Jehowy mają niezwłocznie opuścić Babilon...” (Proroctwo Izajasza światłem dla całej ludzkości 2001 tom II, s. 134).
4 razy w Nowym Testamencie pada fraza „Boży niewolnicy” lub „niewolnik Boży [Boga]”. Jak pięknie by brzmiało „niewolnicy Jehowy”. Tym bardziej że Świadkowie Jehowy od dawna używają tego określenia: „Obyśmy też wszyscy zawsze żyli zgodnie z jego znaczeniem jako niewolnicy Jehowy” (Strażnica Nr 3, 1992 s. 18).
Jeden raz w Nowym Testamencie pada fraza „przybytek Boży”. Jakby to pięknie wyglądało jako „przybytek Jehowy”. Tym bardziej że Świadkowie Jehowy od dawna używają tego określenia: „Przez to, co Chrystus i jego Oblubienica uczynią dla ludzi, stanie pośród nich namiot, czyli przybytek Jehowy Boga” (Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 21 s. 10).
7 razy w Nowym Testamencie pada fraza „moc Boża” (ang. power of God). Czy nie słuszniej, aby była to „moc Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy stale używają tego określenia: „Zaczęła podczas każdego studium uwypuklać miłość, mądrość i moc Jehowy” (Strażnica kwiecień 2020 s. 12).
12 razy w Nowym Testamencie występuje fraza „wola Boża”. Czy nie lepiej oddać te słowa przez „wola Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy stale używają tego określenia: „Kiedy poruszamy te sprawy w swoich modlitwach, pokazujemy, że wola Jehowy jest dla nas ważna” (Strażnica lipiec 2022 s. 21).
9 razy w Nowym Testamencie występuje fraza „miłość Boża”. Czy nie lepiej by brzmiały te słowa jako „miłość Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy stale używają tego określenia: „Żeby pomóc dzieciom dostrzec miłość Jehowy, możesz wskazywać...” (Strażnica marzec 2023 s. 23).
4 razy w Nowym Testamencie występuje fraza „mądrość Boża”. Czy Świadkom Jehowy nie podobałoby się bardziej, gdyby zmienić to na „mądrość Jehowy”? Tym bardziej że oni używają tego określenia: „Pomagaj dzieciom dostrzegać mądrość Jehowy” (Strażnica marzec 2023 s. 23).
Jeden raz w Nowym Testamencie pada termin „Boża wiedza” (1Kor 13:12). „Wiedza Jehowy”, jakby to ładnie brzmiało dla Świadków Jehowy. Tym bardziej że używają tego określenia: „Jak szczegółowa wiedza Jehowy na temat ludzi wpływa na sposób, w jaki On nas traktuje?” (Strażnica czerwiec 2022 s. 3).
Około 30 razy w Nowym Testamencie pada określenie „niezasłużona życzliwość Boża [Boga]”. Jak pięknie by wyglądała ta fraza jako: „niezasłużona życzliwość Jehowy”. Rzeczywiście, Świadkowie Jehowy tak uczą i mówią: „Niezasłużona życzliwość Jehowy ma określony cel” (Strażnica lipiec 2018 s. 21).
10 razy w Nowym Testamencie pada określenie „chwała Boża”. Czy nie lepiej brzmią te słowa jako „chwała Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy stosują ją: „Wszystko wokół opromieniła chwała Jehowy, a anioł oznajmił im, że w Betlejem właśnie narodził się Chrystus” (Strażnica 01.10 2008 s. 24).
5 razy w Nowym Testamencie pada fraza „dom Boży”. Przecież aż się prosi, by oddać te słowa jako „dom Jehowy”. Świadkowie Jehowy używają tego określenia: „Pałaj gorliwością o dom Jehowy!” (Strażnica 15.06 2009 s. 7).
62 razy w Nowym Testamencie pada fraza „Królestwo Boże”. Zapewne to ‘odstępcze chrześcijaństwo’ zmieniło pierwotne określenie „Królestwo Jehowy”. Świadkowie Jehowy uczą następująco: „Od roku 1939 na okładce każdego wydania czasopisma Strażnica widnieją słowa: »Zwiastująca Królestwo Jehowy«” (Strażnica 01.05 2015 s. 7).
33 razy w Nowym Testamencie pada fraza „słowo Boże”. A dlaczego nie może to być „słowo Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy od dawna stosują takie określenie: „Ale jeśli jesteśmy przekonani, że to, co zawiera Słowo Jehowy, zawsze jest prawdziwe...” (Strażnica styczeń 2023 s. 7).
Jeden raz w Nowym Testamencie pada fraza „arcykapłan Boży” (Dz 23:4). Ale czy nie lepiej by to brzmiało jako „arcykapłan Jehowy”? Tym bardziej że Świadkowie Jehowy używają tego określenia: „Obecnie Chrystus Jezus jako mesjański Król i Arcykapłan Jehowy sprawuje w niebie funkcje” (Strażnica Nr 1, 1997 s. 22).
Jeden raz w Nowym Testamencie pada fraza „prawo Boże” (Rz 7:25). A czy można przywrócić „prawo Jehowy”, jeśli zostało usunięte? Wszak Świadkowie Jehowy używają tego określenia: „Bałam się, ale znałam prawo Jehowy i w żadnym razie nie zamierzałam przyjąć transfuzji” (Strażnica czerwiec 2022 s. 18).
2 razy w Nowym Testamencie padają słowa o „ludzie Bożym” (np. 1P 2:10). Czy można ‘przywrócić’ „lud Jehowy”? Zapewne tak, bo Świadkowie Jehowy stale posługują się tymi słowami: „Zasady biblijne jednoczą lud Jehowy” (Strażnica styczeń 2023 s. 6).
2 razy w Nowym Testamencie padają słowa „Boże uznanie”. A czy można ‘przywrócić’ „uznanie Jehowy”? Można, bo Świadkowie Jehowy od lat tak piszą: „Jeśli więc podążamy jego śladami, zyskamy uznanie Jehowy” (Strażnica kwiecień 2021 s. 3).
Jeden raz w Nowym Testamencie padają słowa „początek stworzenia Bożego”. Czy mógłby być to „początek stworzenia Jehowy”? Owszem, bo na taką frazę naprowadza nas publikacja Świadków Jehowy: „Pierwszym stworzeniem Jehowy był Jego »jednorodzony Syn« (Jn 3:16), »początek stworzenia Bożego« (Obj 3:14)” (Wnikliwe poznawanie Pism 2006 t. II, s. 799).
Widzimy, że w Przekładzie Nowego Świata można dodatkowo w co najmniej 284 miejscach dostawić słowo Jehowa.
Najkrócej mówiąc, prawie każdą frazę z Biblii, zawierającą słowo Bóg, można zamienić na taką, która zawiera termin Jehowa. To potwierdzają publikacje Świadków Jehowy, bo każdy zwrot ze słowem Bóg występuje w nich też z terminem Jehowa.
Jest jeszcze wiele innych miejsc, w których można wstawić słowo Jehowa, zamiast terminu Bóg. Każde z nich może być zakwalifikowane do takich, w których ‘odstępcze chrześcijaństwo’ usunęło Jehowę. Świadkowie Jehowy zaś przywrócą w nich „imię Jehowy”. Oto kolejne takie miejsca, choć pewnie nie wszystkie, jakie są w Nowym Testamencie:
Izrael Boży
przykazania Boże
co Boże – Bogu
Boże mój, Boże mój
Boże, dziękuję Ci
Boże, bądź łaskawy
dzieła Boże
dzieło Boże
Boże obietnice
sprawy Boże
Boże ostrzeżenie
Boże nasienie
liry Boże
siedem duchów Bożych
Syn żywego Boga
nieprzyjaciel Boga
po prawej stronie wszechmocnego Boga
Każdy z tych przykładów występuje co najmniej jeden raz w Biblii, więc kilkanaście razy słowo Jehowa można by znów dostawić, czy ‘przywrócić’.
Są też pewnie inne miejsca, w których występuje samotnie słowo Bóg, które może być dla Towarzystwa Strażnica podejrzane.
Teksty kontrowersyjne dla Świadków Jehowy, w których nie zamieścili słowa Jehowa
Świadkowie Jehowy, pisząc o Nowym Testamencie (Chrześcijańskie Pisma Greckie), zapewniają:
„Imię Boże zostało w nim przywrócone we wszystkich cytatach z Pism Hebrajskich, w których ono występuje” (Imię Boże, które pozostanie na zawsze 1987 s. 27).
Przedstawiamy przykłady fragmentów kontrowersyjnych z Nowego Testamentu, oczywiście dla Świadków Jehowy, w których nie wstawiono słowa Jehowa.
Hbr 1:10
„Ty, Panie” (Hbr 1:10) – wprawdzie ten tekst Świadkowie Jehowy odnoszą do Jezusa, ale mogą wziąć przykład od Braci Polskich (XVI-XVII w.), którzy stosowali go do Ojca. Wtedy mogliby wstawić słowo Jehowa. Obecnie Świadkowie Jehowy robią wszystko, by nikt nie zauważył, że w Starym Testamencie fragment ten odniesiony jest do Jahwe. W roku 2018 w polskim przekładzie usunięto w tekście Hbr 1:10 odsyłacz do Ps 102:25, który był w Biblii z roku 1997 i 2006. Pokazywał on, że Jezus, tak jak Jahwe, jest Stwórcą nieba i ziemi. Przez użycie tych samych słów do obu osób Bożych wskazano na ich równy majestat. Tak jednak Świadkowie Jehowy nie uczą.
Jeszcze w roku 2011 tak oto napisano o Ps 102:25:
„Ponieważ Jehowa posługiwał się przy stwarzaniu swoim jednorodzonym Synem jako »mistrzowskim wykonawcą«, ten fragment psalmu może się odnosić również do Jezusa (Przysłów 8:30, 31; Kolosan 1:15-17; Hebrajczyków 1:10)” (Strażnica 01.07 2011 s. 27).
Rz 10:12
Świadkowie Jehowy nie są pewni, kto jest Panem w tekście Rz 10:12, Ojciec czy Syn, przez co nieświadomie wskazują na równość majestatu tych osób Bożych. Dlatego w przyszłości mogą wstawić do tego fragmentu słowo Jehowa, tak jak odczytują tekst Rz 10:13, w którym już dawno temu umieścili ten termin:
2018 r. – „Bo nie ma różnicy między Żydem a Grekiem. Nad wszystkimi jest ten sam Pan*, szczodry dla wszystkich, którzy Go wzywają...
*Gr. Kýrios. W tym kontekście może się odnosić do Boga albo do Jezusa” (Rz 10:12-13).
Prócz tego Świadkowie Jehowy w nowym tekście Rz 10:13 usunęli słowo „gdyż”, które wprowadzało tekst proroka Joela 3:5 (wg Septuaginty) do Nowego Testamentu, jako uzasadnienie dla owego Pana z Rz 10:12. Jeśli w tekście Rz 10:12 mowa jest o Jezusie (jak sami sugerują), to widać, że tekst Joela miał wskazywać na Jego osobę we fragmencie Rz 10:13. Jak wobec tego cytowany tekst Joela w Rz 10:13 miałby potwierdzać „Boga albo (...) Jezusa” z tekstu Rz 10:12?
Oto porównanie tekstów biblijnych:
1997 r. – „Nie ma bowiem różnicy między Żydem a Grekiem, bo nad wszystkimi jest ten sam Pan, bogaty dla wszystkich, którzy go wzywają. Gdyż »każdy, kto wzywa imienia Jehowy, będzie wybawiony«” (Rz 10:12-13).
2018 r. – „Bo nie ma różnicy między Żydem a Grekiem. Nad wszystkimi jest ten sam Pan*, szczodry dla wszystkich, którzy Go wzywają. »Każdy, kto wzywa imienia Jehowy, będzie wybawiony«...
*Gr. Kýrios. W tym kontekście może się odnosić do Boga albo do Jezusa” (Rz 10:12-13).
W starszym i nowym tekście angielskim występuje słówko uzasadniające for (w znaczeniu „gdyż”):
1984: For there is no distinction between Jew and Greek, for there is the same Lord over all, who is rich to all those calling upon him. For “everyone who calls on the name of Jehovah will be saved.”(Rz 10:12-13).
2013: “For there is no distinction between Jew and Greek. There is the same Lord over all, who is rich toward all those calling on him. For “everyone who calls on the name of Jehovah will be saved.””(Rz 10:12-13).
Mt 24:45
W tekście Mt 24:45 pada słowo „pan”, ale może kiedyś Świadkowie Jehowy zmienią ten tekst, wstawiając słowo Jehowa: „Kto rzeczywiście jest niewolnikiem wiernym i roztropnym, którego pan ustanowił nad sługami w swoim domu, żeby im dawał pokarm we właściwym czasie?”.
W swoich publikacjach sugerują to czasem: „Drugie owce pozostają lojalne wobec swych namaszczonych współchrześcijan i możliwość wspierania ich jako wiernego i roztropnego niewolnika Jehowy uważają za przywilej” (Strażnica Nr 13, 1995 s. 22).
1P 2:3
Choć Świadkowie Jehowy twierdzą, że wstawili termin Jehowa w Nowym Testamencie (za imię Pan lub Bóg) tam, gdzie cytowany jest w nim Stary Testament (a w nim występuje słowo Jehowa), to jednak nie dokonali tego we wszystkich przypadkach. Zauważyli bowiem, że Apostołowie odnoszą czasem teksty Starego Testamentu do Jezusa, a to oznacza dla nas równość majestatu osób Bożych. Świadkowie Jehowy nie chcieli więc przydzielić Chrystusowi imienia Jehowa, aby i dla nich nie okazał się On równy Bogu.
Oto tekst 1P 2:3 i komentarz do niego, w którym przyznają nam po części rację:
„Czasami tekst Pism Hebrajskich odnosi się do Jehowy, ale spełnia się na Jezusie Chrystusie, gdyż Bóg powierzył mu moc i władzę. Na przykład w Psalmie 34:9 znajdujemy zaproszenie: »Skosztujcie i zobaczcie, że dobry jest Pan [Jehowa, NW]«. Piotr odniósł jednak tę wypowiedź do Pana Jezusa Chrystusa, mówiąc: »Gdyżeście zakosztowali, iż dobrotliwy jest Pan« (1 Piotra 2:3). Apostoł podaje tutaj pewną zasadę i wyjaśnia, jak sprawdza się ona również na Jezusie Chrystusie” (Strażnica Nr 11, 1994 s. 30).
1P 3:15
Podobna sytuacja jak w tekście 1P 2:3 ma miejsce we fragmencie 1P 3:15. W tym przypadku Towarzystwo Strażnica zachowało się inaczej:
Iz 8:13 – „To Jehowę, Boga Zastępów, macie uważać za świętego” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018).
1P 3:15 – „Uznawajcie w swoich sercach, że Chrystus jest Panem i że jest święty” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018).
[1997 – „Ale w swych sercach uświęcajcie Chrystusa jako Pana”]
Niekonsekwencją Towarzystwa Strażnica jest to, że nie wstawiło terminu Jehowa w tekście 1P 3:15, który jest cytatem ze Starego Testamentu z Iz 8:13 i do którego kieruje nas odsyłacz w każdej greckiej Biblii prócz przekładu Świadków Jehowy (patrz Novum Testamentum Graece Nestle-Aland, Stuttgart 1979; The Greek New Testament K. Aland, M. Black, C. M. Martini, B. M. Metzger, A. Wikgren, Stuttgart 1985).
Organizacja ta, z powodów doktrynalnych, nie mogła wstawić słowa Jehowa do tekstu 1P 3:15, gdyż okazałoby się, że Jezus jest równy swemu Ojcu i może przysługiwać mu imię Jehowa.
Ciekawe, że przy tekście 1P 3:14 z roku 1997 i 2006 Towarzystwo Strażnica robiło odsyłacz w swej Biblii do tekstu Iz 8:12, a w wersecie następnym, to znaczy w 1P 3:15, nie kierowało nas już do Iz 8:13 (patrz Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997, 2006 [także ang. 2006]).
Natomiast w przekładzie z roku 2018 (ang. 2013) nie istnieje już podobny odsyłacz w tekście 1P 3:14. Usuwane są więc wszelkie ‘ślady’ niekorzystne dla Towarzystwa Strażnica.
Jednak to nie wszystko, bo przypis do tekstu 1P 3:15 w angielskiej Biblii Świadków Jehowy z przypisami z roku 1984 zawiera informację, że 9 tekstów hebrajskich, na które się oni wielokrotnie powołują, ma w tym fragmencie termin Jehowa. Oni jednak nie dokonali takiej zmiany tekstu:
“The Christ as Lord,” אABC; TR, “the Lord God”; J7,8,11-14,16,17,24, “Jehovah God.”(New World Translation of the Holy Scriptures – With References 1984).
Rz 11:8 i Hbr 9:20
Istnieją przynajmniej dwa fragmenty w Starym Testamencie, zawierające termin Jehowa (Iz 29:10, Wj 24:8), cytowane później w Nowym Testamencie (Rz 11:8, Hbr 9:20), w których Świadkowie Jehowy nie wstawili słowa Jehowa!
Postąpili więc w tych przypadkach tak, jak wszyscy poważni wydawcy tekstu Biblii, którzy tak, jak Apostołowie, nie zamieścili nigdzie w Nowym Testamencie tetragramu JHWH, ani imienia Jahwe.
Jeśli w tych miejscach Świadkowie Jehowy umieli być zgodni z Apostołem Pawłem, to czemu w pozostałych 237 miejscach wstawili termin Jehowa?
Oto porównanie tych czterech tekstów:
Iz 29:10 – „Bo Jehowa wylał na was ducha głębokiego snu. Zamknął wasze oczy – waszych proroków, zakrył wasze głowy – waszych wizjonerów” (2018).
Rz 11:8 – „tak jak napisano: »Bóg zesłał na nich ducha głębokiego snu, dał im oczy, które nie widzą, i uszy, które nie słyszą – i jest tak po dziś dzień«.” (2018).
[W przypisach w obu fragmentach są odsyłacze do tekstów potwierdzających się nawzajem]
Wj 24:8 – „Mojżesz wziął więc krew, pokropił nią lud i rzekł: »To jest krew przymierza, które zawarł z wami Jehowa na podstawie tych wszystkich słów«” (2018).
Hbr 9:20 – „Powiedział: »To jest krew przymierza, którego Bóg kazał wam się trzymać«” (2018).
[W przypisach w obu fragmentach są odsyłacze do tekstów potwierdzających się nawzajem]
Widzimy z porównania tych fragmentów, że nieprawdziwe są cytowane już słowa Towarzystwa Strażnica:
„Imię Boże zostało w nim przywrócone we wszystkich cytatach z Pism Hebrajskich, w których ono występuje” (Imię Boże, które pozostanie na zawsze 1987 s. 27).
Termin Jehowa w przypisach i wprowadzeniach do Przekładu Nowego Świata z roku 2018
Pomimo że w roku 2018 nie dostawiono już słowa Jehowa do Chrześcijańskich Pismach Greckich (NT), to jednak przybyło kilka miejsc z tym terminem (prócz znanych 237 miejsc).
Dodano kilkanaście razy słowo Jehowa w przypisach i wprowadzeniach (Zarys Treści) do poszczególnych ksiąg biblijnych.
Jest to o tyle ważne, że Świadkowie Jehowy zawsze krytykowali, gdy w innych Bibliach imię Jahwe zamieszczano w przypisach. Miało to świadczyć o lekceważeniu imienia Bożego.
Sami jednak nie widzą nic złego w zamieszczaniu słowa Jehowa w przypisach do swego przekładu:
Mt 1:20 i 21 – 2 przypisy;
Łk 1:31 – 1 przypis;
Łk rozdz. 1 – 1 raz we wprowadzeniu (Zarys Treści);
Dz 3:19 – 1 przypis;
Rz rozdz. 10 – 1 raz we wprowadzeniu;
1Kor rozdz. 1 i 10 – 2 razy we wprowadzeniu;
2Kor 3:18 – 1 przypis;
Ef 6:4 – 1 przypis;
1Tes rozdz. 5 – 1 raz we wprowadzeniu;
Hbr rozdz. 12 – 1 raz we wprowadzeniu;
Jk rozdz. 2 i 4 – 2 razy we wprowadzeniu;
2P rozdz. 3 – 1 raz we wprowadzeniu;
Ap rozdz. 4 – 2 razy we wprowadzeniu;
Ap 19:1, 3, 4, 6 – 4 przypisy.
Kto wie, czy w przyszłości Świadkowie Jehowy nie dostawią słowa Jehowa we wskazanych tekstach, szczególnie tych z przypisów.
Jak z powyższego widać, kult „imienia Jehowa” rozwijał się w organizacji Świadków Jehowy przez całe lata, od roku 1879 aż do dziś. Termin ten został przejęty przez Russella od jego poprzedników w wierze, od badaczy adwentowych. Kult ten później rozwijany był przez Rutherforda, który uczynił z „usprawiedliwienia imienia Jehowy” linię podziału pomiędzy jego organizacją a całym chrześcijaństwem. Nadał on też swoim głosicielom nazwę Świadkowie Jehowy. Ten trend utrzymywał się za czasów prezesa Knorra i trwa nadal. Obecnie chodzi już prawie wyłącznie o jak najczęstsze używanie „imienia Jehowa” i umieszczanie go gdzie się da w publikacjach i Biblii.
Co będzie w przyszłości? Uważamy, że proces dostawiania terminu Jehowa do Biblii i publikacji Świadków Jehowy nie został jeszcze zakończony i będzie nadal postępował. Istnieje jeszcze wiele miejsc w Przekładzie Nowego Świata, gdzie można by ‘przywrócić’ „imię Jehowy”.
Na zakończenie składam podziękowanie J. Romanowskiemu i K. Kozakowi za pomoc w tworzeniu tego tekstu.